پیپ چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟ راهنمای کامل با فرمول و مثال

تصور کنید قیمت جفت‌ارز EURUSD برابر 1.0845 است. اگر قیمت به 1.0846 تغییر کند، می‌گوییم قیمت یک پیپ افزایش یافته است.

• یک پیپ = 0.0001 (چهارمین رقم اعشار)

امروزه اکثر بروکرها برای دقت بیشتر، قیمت‌ها را با ۵ رقم اعشار نمایش می‌دهند. برای مثال، قیمت EURUSD به صورت 1.08455 نمایش داده می‌شود. در اینجا:

• رقم چهارم اعشار همچنان پیپ است.
• رقم پنجم اعشار، پیپت (Pipette) یا پوینت (Point) نامیده می‌شود.
• ۱ پیپ = ۱۰ پیپت (پوینت)

بنابراین، اگر قیمت از 1.08455 به 1.08465 تغییر کند، در واقع یک پیپ (معادل ۱۰ پیپت) جابجا شده است.

در جفت‌ارزهایی که شامل ین ژاپن هستند (مانند USDJPY, EURJPY)، قیمت‌ها با ۲ یا ۳ رقم اعشار نمایش داده می‌شوند. در این حالت:

• یک پیپ = 0.01 (دومین رقم اعشار)
• یک پیپت = 0.001 (سومین رقم اعشار)

برای مثال، اگر قیمت USDJPY از 150.12 به 150.13 تغییر کند، یک پیپ حرکت کرده است.

در مورد طلا، معمولاً از اصطلاح "پیپ" استفاده نمی‌شود. واحد حرکت قیمت طلا اغلب "پوینت" یا "تیک" نامیده می‌شود و معمولاً برابر با 0.01 است. برای مثال، حرکت قیمت طلا از 1950.25 به 1950.26 یک پوینت یا یک تیک است. همیشه مشخصات قرارداد (Contract Specifications) بروکر خود را برای هر نماد بررسی کنید.

برای درک بهتر ساختار قیمت‌ها، مقاله جفت‌ارز چیست؟ را مطالعه کنید.

این محاسبه بسیار ساده است.

فرمول: تعداد پیپ = | قیمت جدید - قیمت قدیم | ÷ اندازه پیپ

• مثال ۱ (EURUSD): قیمت از 1.08455 به 1.08585 افزایش می‌یابد.

• اختلاف قیمت: | 1.08585 - 1.08455 | = 0.00130
• اندازه پیپ برای EURUSD برابر 0.0001 است.
• تعداد پیپ: 0.00130 ÷ 0.0001 = 13 پیپ.

• مثال ۲ (USDJPY): قیمت از 150.120 به 149.980 کاهش می‌یابد.

• اختلاف قیمت: | 149.980 - 150.120 | = 0.140
• اندازه پیپ برای USDJPY برابر 0.01 است.
• تعداد پیپ: 0.140 ÷ 0.01 = 14 پیپ.

حالا به بخش مهم ماجرا می‌رسیم: هر پیپ حرکت، چقدر سود یا زیان برای ما به همراه دارد؟ ارزش هر پیپ به سه عامل بستگی دارد: جفت‌ارز، حجم معامله (اندازه لات)، و ارز پایه حساب شما. در اینجا تمام محاسبات را بر اساس یک حساب دلاری در نظر می‌گیریم.

•  فرمول کلی:
  ارزش پیپ = (اندازه پیپ ÷ نرخ تبادل) × حجم معامله (به واحد ارز پایه)

اما بیایید از فرمول‌های ساده‌تر و کاربردی‌تر استفاده کنیم:

• اگر جفت‌ارز به USD ختم شود (XXX/USD مانند EURUSD, GBPUSD):

• برای ۱ لات استاندارد (۱۰۰,۰۰۰ واحد): هر پیپ = ۱۰ دلار
• برای ۰.۱ لات (۱۰,۰۰۰ واحد): هر پیپ = ۱ دلار
• برای ۰.۰۱ لات (۱,۰۰۰ واحد): هر پیپ = ۰.۱ دلار (۱۰ سنت)

• اگر جفت‌ارز با USD شروع شود (USD/XXX مانند USDCHF, USDCAD):

• ارزش هر پیپ (به دلار) = (ارزش پیپ استاندارد) ÷ (نرخ فعلی جفت‌ارز)
• مثال (USDCHF): اگر نرخ USDCHF برابر 0.9200 باشد، ارزش هر پیپ برای ۱ لات استاندارد برابر است با: 10$ ÷ 0.9200 ≈ 10.87$

• اگر جفت‌ارز شامل ین ژاپن باشد (XXX/JPY مانند EURJPY, USDJPY):

• ارزش هر پیپ (به دلار) = (ارزش پیپ استاندارد ین) ÷ (نرخ فعلی USDJPY)
• مثال (USDJPY): اگر نرخ USDJPY برابر 150.00 باشد، ارزش هر پیپ برای ۱ لات استاندارد برابر است با: (1000 JPY) ÷ 150.00 ≈ 6.67$
  (عدد ۱۰۰۰ از 0.01 × 100,000 به دست می‌آید)

• اگر جفت‌ارز شامل USD نباشد (کراس‌ها مانند EURGBP, AUDNZD):

• ابتدا ارزش پیپ را به ارز دوم (ارز مظنه) حساب کرده و سپس آن را به دلار تبدیل می‌کنیم.
• مثال (EURGBP): ارزش هر پیپ برای ۱ لات استاندارد برابر ۱۰ پوند است. برای تبدیل آن به دلار، این عدد را در نرخ فعلی GBPUSD ضرب می‌کنیم. اگر GBPUSD برابر 1.2500 باشد، ارزش هر پیپ برابر است با: 10 GBP × 1.2500 = 12.5$

اگر با این اصطلاحات آشنا نیستید، مقاله اصطلاحات رایج فارکس از A تا Z را بررسی کنید.

این مهم‌ترین کاربرد محاسبه پیپ است. شما می‌توانید با استفاده از آن، حجم معامله خود را طوری تنظیم کنید که ریسک شما همیشه ثابت و تحت کنترل باشد.

فرمول: حجم (لات) = [مبلغ ریسک به دلار] ÷ [ (فاصله حد ضرر به پیپ) × (ارزش هر پیپ برای ۱ لات) ]

• مثال ۱ (EURUSD):

• موجودی حساب: ۲۰۰ دلار
• درصد ریسک: ۱٪ (مبلغ ریسک = ۲ دلار)
• فاصله حد ضرر (Stop Loss): ۲۰ پیپ
• ارزش هر پیپ برای ۱ لات EURUSD = ۱۰ دلار
• محاسبه: حجم لات = 2$ ÷ (20 × 10$) = 2 ÷ 200 = 0.01
• نتیجه: شما باید با حجم ۰.۰۱ لات وارد معامله شوید.

• مثال ۲ (USDJPY):

• موجودی حساب: ۳۰۰ دلار
• درصد ریسک: ۱٪ (مبلغ ریسک = ۳ دلار)
• فاصله حد ضرر (Stop Loss): ۲۵ پیپ
• فرض کنیم نرخ USDJPY برابر ۱۵۰.۰۰ است. پس ارزش هر پیپ برای ۱ لات ≈ ۶.۶۷ دلار.
• محاسبه: حجم لات = 3$ ÷ (25 × 6.67$) = 3 ÷ 166.75 ≈ 0.018
• نتیجه: شما باید با حجم ۰.۰۲ لات (گرد شده به نزدیک‌ترین حجم قابل معامله) وارد شوید.

• برای یادگیری بیشتر در این زمینه، راهنمای شروع با سرمایه کم در فارکس را مطالعه کنید.

محاسبه در طلا کمی متفاوت است:

• اندازه قرارداد: ۱ لات استاندارد طلا معمولاً برابر با ۱۰۰ اونس تروی است.
• حداقل حرکت: کوچکترین واحد تغییر قیمت (Tick Size) معمولاً 0.01 است که به آن یک پوینت می‌گویند.
• ارزش مالی: برای ۱ لات استاندارد، هر حرکت 0.01 (یک پوینت)، ۱ دلار ارزش دارد.

• بنابراین، اگر قیمت طلا از 1950.25 به 1951.25 (۱ دلار کامل یا ۱۰۰ پوینت) حرکت کند، سود یا زیان شما برای ۱ لات برابر ۱۰۰ دلار خواهد بود.

اسپرد، یعنی تفاوت بین قیمت خرید و فروش، به پیپ اندازه‌گیری می‌شود. برای مثال، اگر قیمت خرید EURUSD برابر 1.08455 و قیمت فروش آن 1.08465 باشد، اسپرد برابر ۱۰ پیپت یا ۱ پیپ است. این هزینه معامله شماست.

• در حساب‌های کوچک، هر پیپ اسپرد، درصد بیشتری از سود بالقوه شما را تشکیل می‌دهد. به همین دلیل معامله در زمان‌هایی که نقدینگی بازار بالاست (مانند همپوشانی سشن‌های لندن و نیویورک) و اسپردها کمتر هستند، اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.

این اشتباهات می‌توانند به قیمت از دست رفتن پول شما تمام شوند. مراقب باشید:

• قاطی کردن پیپ و پیپت: این اشتباه می‌تواند ریسک شما را ۱۰ برابر کند!
• نادیده گرفتن تبدیل ارزی: فرض اینکه ارزش پیپ در تمام جفت‌ارزها ثابت و ۱۰ دلار است.
• اشتباه در محاسبه برای جفت‌های ین.
• استفاده از مفهوم پیپ برای طلا: در طلا باید بر اساس پوینت و ارزش دلاری هر حرکت قیمت محاسبه کنید.
• برای جلوگیری از این موارد، مقاله اشتباهات رایج مبتدیان را حتماً بخوانید.

تبریک! شما با عبور از این راهنما، فقط یک اصطلاح جدید یاد نگرفته‌اید؛ شما الفبای زبان مشترک بازار فارکس را فرا گرفته‌اید. پیپ، واحد اندازه‌گیری حرکت، سود، زیان و مهم‌تر از همه، ریسک است. درک آن، شما را از یک شرکت‌کننده منفعل در بازار به یک مدیر ریسک فعال تبدیل می‌کند. این همان نقطه‌ای است که معامله‌گری از یک قمار هیجانی به یک فعالیت استراتژیک و مبتنی بر احتمالات تبدیل می‌شود.

اما یادگیری الفبا، تازه اولین قدم است. شما اکنون می‌توانید کلمات (حرکات قیمت) را بخوانید، اما برای نوشتن یک داستان موفق (یک معامله سودآور و یک استراتژی پایدار)، نیاز به درک گرامر، ساختار و روایت دارید. شما باید بدانید که این "پیپ‌ها" را در کجای یک استراتژی معاملاتی، یک برنامه مدیریت ریسک و یک چارچوب روانشناسی قوی قرار دهید.

اینجاست که سفر واقعی شما آغاز می‌شود.

برای کمک به شما در برداشتن گام بعدی و تبدیل این دانش بنیادی به یک مهارت عملی، ما یک دوره کامل و رایگان آموزش فارکس آماده کرده‌ایم. در این دوره، ما آنچه در مورد پیپ آموخته‌اید را در یک چارچوب جامع قرار می‌دهیم و به شما یاد می‌دهیم:

• چگونه یک استراتژی معاملاتی ساده و مؤثر بسازید.
• چگونه مدیریت ریسک را در عمل پیاده‌سازی کنید.
• چگونه بر جنبه‌های روانشناسی بازار مسلط شوید.
• و چگونه تمام این قطعات پازل را برای یک معامله موفق کنار هم بچینید.

اجازه ندهید این انگیزه و دانش اولیه از بین برود. سفر شما برای تبدیل شدن به یک معامله‌گر آگاه و منظم، همین حالا شروع می‌شود.